W orzeczeniu powinny być również wymienione rodzaje zajęć rewalidacyjnych, w jakich uczeń powinien brać udział. W § 6 ust. 2 rozporządzenia MEN w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społeczne i zagrożonych niedostosowaniem społecznym wskazano przykładowe rodzaje zajęć rewalidacyjnych dla uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności, tj.
- naukę orientacji przestrzennej i poruszania się oraz naukę systemu Braille’a lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku ucznia niewidomego;
- naukę języka migowego lub innych sposobów komunikowania się, w szczególności wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC) – w przypadku ucznia niepełnosprawnego z zaburzeniami mowy lub jej brakiem;
- zajęcia rozwijające umiejętności społeczne, w tym umiejętności komunikacyjne – w przypadku ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera.
Oczywiście ww. przykłady nie wyczerpują w tym zakresie potrzeb i oczekiwań podopiecznych. Podczas ich formułowania należy przede wszystkim mieć na uwadze to, iż zajęcia rewalidacyjne z zasady mają charakter terapeutyczny, usprawniający i korekcyjny. Planowanie zajęć rewalidacyjnych powinno więc umożliwić osiągnięcie celów ich oddziaływań w odniesieniu do każdego ucznia niepełnosprawnego. W tej sytuacji ich włączenie w proces edukacyjny powinno mieć na celu:
- rozwijanie m.in.: mowy i umiejętności komunikowania się, percepcji wzrokowej i słuchowej, koordynacji wzrokowo-ruchowej i wzrokowo-słuchowo-ruchowej, sprawności psychofizycznej, zainteresowań, a także orientacji przestrzennej oraz samodzielnego i bezpiecznego poruszania się, także środkami transportu,
- wspomaganie i wspieranie m.in.: w nabywaniu umiejętności czytania, pisania, liczenia, a także samodzielności osobistej i społecznej oraz przygotowania do radzenia sobie w sytuacjach nowych i trudnych,
- kształtowanie m.in.: umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji oraz asertywności,
- wzmacniania m.in.: kondycji fizycznej.
To tylko przykłady uwzględniające indywidualne potrzeby ucznia. Każda z ww. sytuacji będzie miała uzasadnienie stosowania zajęć rewalidacyjnych. Ich rodzaj i forma muszą odpowiadać indywidualnym potrzebom rozwojowym i edukacyjnym ucznia niepełnosprawnego oraz być dostosowane do jego możliwości psychofizycznych. Ponieważ nie ma zamkniętego katalogu zajęć rewalidacyjnych wybór powinien przede wszystkim uwzględniać możliwie pełną indywidualizację pracy z każdym uczniem w zakresie metod pracy, czynności i charakteru podejmowanych zadań. Nauczyciel określając zadania powinien dostosować je do możliwości ucznia, proponując przechodzenie od zadań łatwiejszych do trudniejszych, od prostych do bardziej złożonych. Istotne jest ponadto zapewnienie warunków do utrwalania prawidłowych umiejętności i likwidowania niekorzystnych nawyków, a także dostosowywanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do wydolności ucznia. W każdej sytuacji nauczyciel powinien mobilizować swoich podopiecznych do wykonywania zadań poprzez stosowanie różnorodnych form ćwiczeń, a także zapewnić warunki poprawnego ich wykonywania. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że realizacja treści nauczania dokonywana przez nauczyciela na tego typu zajęciach nie wynika z zapisów np. podstawy programowej. Najczęściej oparta jest o indywidualny program pracy z uczniem, a w przypadku zajęć grupowych – program pracy grupy, opracowany przez nauczyciela realizującego zajęcia z zakresu rewalidacji.
Podstawa prawna:
Stan prawny na dzień:
- 21-03-2024