W tabeli przedstawiamy poszczególne aspekty IPN i ITN oraz obowiązki szkoły związane z ich realizacją:
| Kategoria zagadnienia/tematyka | Indywidualny program nauki (IPN) | Indywidualny tok nauki (ITN) |
|---|---|---|
| Podstawa prawna | • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz. U. z 2017 r. poz. 1569). |
|
| Charakterystyka formy | IPN umożliwia rozwijanie wiedzy ucznia w określonych obszarach, w których wykazuje on szczególne - wyższe od przeciętnych - predyspozycje do nauki, ale realizowany jest w czasie zajęć edukacyjnych w szkole. | ITN to forma realizacji obowiązku szkolnego lub nauki, której celem jest przede wszystkim umożliwienie uczniom szczególnie uzdolnionym przyspieszonego ukończenia poszczególnych etapów kształcenia. |
| Organizacja kształcenia | Uczeń kształci się w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, przewidzianych w tygodniowym rozkładzie zajęć dla danej klasy, według programu dostosowanego do jego uzdolnień, zainteresowań i możliwości edukacyjnych. | Uczeń kształci się według systemu innego niż udział w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, przewidzianych w tygodniowym rozkładzie zajęć dla danej klasy. |
| Program może uwzględniać także zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, ale nie są one wymagane. | Uczeń realizujący ITN może uczęszczać na wybrane zajęcia edukacyjne do danej klasy lub do klasy programowo wyższej, w swojej lub innej szkole, na wybrane zajęcia edukacyjne w szkole wyższego stopnia, albo realizować program w całości lub w części we własnym zakresie. | |
| IPN i ITN mogą być realizowany na każdym etapie edukacyjnym i w każdym typie szkoły. | ||
| Procedura: Kto występuje? | Z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki mogą wystąpić: 1. uczeń, z tym że uczeń niepełnoletni za zgodą rodziców, 2. rodzice niepełnoletniego ucznia, 3. wychowawca klasy lub nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, których dotyczy wniosek – za zgodą rodziców albo pełnoletniego ucznia. |
|
| Gdzie się składa wniosek? | Wniosek składa się do dyrektora szkoły za pośrednictwem wychowawcy klasy. | |
| Jakie powinien zawierać elementy? | Wychowawca klasy dołącza do wniosku opinię o predyspozycjach, możliwościach i oczekiwaniach ucznia. Opinia powinna także zawierać informację o dotychczasowych osiągnięciach ucznia. | |
| Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, których dotyczy wniosek o udzielenie zezwolenia na IPN, opracowuje indywidualny program nauki lub akceptuje indywidualny program nauki opracowany poza szkołą, który uczeń ma realizować pod jego kierunkiem. | ||
| Jakie są zadania dyrektora | Dyrektor szkoły, po otrzymaniu wniosku i indywidualnego programu nauki, zasięga opinii rady pedagogicznej oraz opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. | |
| W przypadku zezwolenia na ITN, umożliwiający realizację w ciągu jednego roku szkolnego programu nauczania z zakresu więcej niż dwóch klas, wymaga się także opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą. | ||
| Dyrektor szkoły, po udzieleniu zezwolenia na IPN i ITN, wyznacza uczniowi nauczyciela – opiekuna i ustala zakres jego obowiązków. | ||
| Jakie muszą być spełnione warunki wydania zezwolenia? | Zezwolenie na IPN lub ITN nauki może być udzielone po upływie co najmniej jednego roku nauki, a w uzasadnionych przypadkach - po śródrocznej klasyfikacji ucznia. | |
| Dyrektor szkoły zezwala na IPN lub ITN w przypadku pozytywnej opinii rady pedagogicznej i pozytywnej opinii publicznej poradni psychologiczno –pedagogicznej. | ||
| Wymagana jest pozytywna opinia organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą w sytuacji opisanej powyżej. | ||
| Na jaki okres wydaje się zezwolenie? | Zezwolenia udziela się na czas określony (rozporządzenie nie wskazuje minimalnego okresu jego trwania, co ma umożliwić bardziej elastyczne podejście do planowania pracy z uczniem zdolnym realizującym IPN lub ITN). | |
| Program nauczania/wymagania edukacyjne | Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne w szkole i pod kierunkiem którego uczeń będzie realizował IPN, tworzy program dla ucznia, lub akceptuje program opracowany poza szkołą. Program jest dostosowany do uzdolnień, zainteresowań i możliwości edukacyjnych ucznia. | Program ITN może być jednym z programów nauczania objętych szkolnym zestawem programów nauczania funkcjonujących w danej szkole i zatwierdzonych przez dyrektora szkoły. Program ITN może być także indywidualnym programem nauki utworzonym przez nauczyciela prowadzącego, czy opracowanym przy udziale i pomocy innych nauczycieli, w tym nauczyciela ze szkoły wyższego stopnia, doradcy metodycznego, psychologa, pedagoga oraz nawet samego ucznia. Program ITN może być również opracowany poza szkołą. |
| Program ITN może być jednym z programów nauczania objętych szkolnym zestawem programów nauczania funkcjonujących w danej szkole i zatwierdzonych przez dyrektora szkoły. Program ITN może być także indywidualnym programem nauki utworzonym przez nauczyciela prowadzącego, czy opracowanym przy udziale i pomocy innych nauczycieli, w tym nauczyciela ze szkoły wyższego stopnia, doradcy metodycznego, psychologa, pedagoga oraz nawet samego ucznia. Program ITN może być również opracowany poza szkołą. | ||
| Opracowany i realizowany IPN dla danego ucznia nie może obniżyć wymagań edukacyjnych wynikających ze szkolnego zestawu programów nauczania ustalonego dla danej klasy. | ||
| Jeżeli uczeń o wybitnych uzdolnieniach jednokierunkowych nie może sprostać wymaganiom z zajęć edukacyjnych innych niż te wybrane w IPN lub ITN nauczyciel prowadzący zajęcia może - na wniosek wychowawcy lub innego nauczyciela uczącego ucznia, w tym nauczyciela opiekuna ucznia - dostosować wymagania edukacyjne z tych zajęć do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, z zachowaniem wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej. | ||
| Ocenianie, klasyfikowanie, promowanie | Ocenianie, klasyfikacja oraz promocja ucznia, który otrzymał zezwolenie na realizację IPN odbywa się na warunkach i w sposób określony w przepisach rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych oraz na zasadach wynikających z niego, a zapisanych w wewnątrzszkolnym systemie oceniania danej szkoły, tj. na tych samych zasadach co innych uczniów w danej szkole. | Ocenianie oraz promocja ucznia, który otrzymał zezwolenie na realizację ITN odbywa się na warunkach i w sposób określony w przepisach rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Natomiast wyjątek stanowi jego klasyfikacja śródroczna i roczna, która odbywa się na podstawie egzaminu klasyfikacyjnego - z zajęć edukacyjnych, które realizuje w ramach ITN. |
| Uczeń może realizować w ciągu 1 roku szkolnego program nauczania z zakresu dwóch klas lub więcej oraz może być klasyfikowany i promowany w czasie całego roku szkolnego. | ||
| Świadectwa/arkusze | W arkuszu ocen ucznia oraz na świadectwach promocyjnych lub ukończenia szkoły zamieszcza się adnotację o udzieleniu zezwolenia na IPN lub ITN. | |
| Jak powinien brzmieć wpis? | Przepisy prawa nie regulują w jakiej powinno to być formie. W części świadectwa lub arkusza zatytułowanych „Indywidualny program lub tok nauki” można wpisać np., „uczeń realizował indywidualny program nauki w zakresie jednego, kilku (tu wymienić jakie) lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych, na podstawie zezwolenie dyrektora szkoły nr . . . z dnia …”. | Przepisy prawa nie regulują w jakiej powinno to być formie. W części świadectwa lub arkusza zatytułowanych „Indywidualny program lub tok nauki” można wpisać np., „uczeń realizował indywidualny tok nauki na podstawie zezwolenie dyrektora szkoły nr . . . z dnia . . .”. |
| Zmiana szkoły | W przypadku przejścia ucznia do innej szkoły, może on kontynuować IPN lub ITN po uzyskaniu zezwolenia dyrektora szkoły, do której został przyjęty. | |
